Eylül

Servet-i Fünun döneminin en önemli romancılarından biri olan Mehmet Rauf’un Eylül’ü psikolojik roman türünün yazınımızdaki ilk örneğidir. Umutsuz bir aşkı psikolojik boyutuyla anlatan bu başyapıtın, Kemal Bek tarafından günümüz Türkçe’sine uyarlanmış basımını sunuyoruz sizlere. Uyarlama S.I. Sedes’in 1946’da yaptığı, Hilmi Kitabevi’nce yayımlanan kaleminden çıkmış biçimiyle yeni harflerle basımı yoktur. Bir Servet-i Fünun dönemi yapıtının günün diline uyarlanmasına, yapıtın dil özelliklerinin kaybolacağı düşüncesiyle karşı olanlar da vardır; ancak, çağdaşı bütün yazarlar gibi Mehmet Rauf da dönemin Arapça, Farsça ve Türkçe öğelerden oluşan yazı dili Osmanlıca’yla yazmış, onun ve çağdaşlarının en çabuk eskiyen yanları da bu olmuştur. Daha önceki basımlarda yalnızca kullanımdan düşmüş bazı sözcükler değiştirilmişti. Ancak bu basımlar dili hızla değişen günümüz gençliğince anlaşılmaktan çok uzaktır. Uyarlama yapılırken günlük konuşma dili temel alınmış, henüz kullanım yaygınlığı kazanmamış yeni sözcüklerden kaçınılmış, yazarın cümle yapısına hemen hiç dokunulmamıştır. Kitabın başına Kemal Bek tarafından yazılan ‘Mehmet Rauf ve Eylül’ başlıklı bir inceleme eklenmiştir; bu incelemede kısaca Türk romanının başlangıcı, Tanzimat ve Servet-i Fünun dönemlerinde roman türünün gelişimi, ayrıntılı olarak da Mehmet Rauf’un yaşamöyküsü, yazarlığı, yazınsal kişiliği, Eylül romanının konusu, kişileri, dil ve anlatımı ile Mehmet Rauf’un yapıtlarının listesi yer almaktadır. İncelemenin sonunda ayrıntılı bir Mehmet Rauf kaynakçası da verilmiştir.